Pandemi, çip krizi ve Ukrayna'daki savaştan sonra, küresel tedarik zincirlerinde büyük aksamalar ve gecikmeler yaşanmaya devam ediyor. Ancak pandemi henüz bitmedi ve Çin'deki yeni bir COVID dalgası, arz kısıtlamalarını daha da kötüleştiriyor.
Ülkemizde çok gündemde olmasa da yabancı ekonomi kanallarında son günlerde yeni bir COVID dalgası ile mücadele eden Çin'in Şangay Bölgesinde kapanmaya gidilmesinin küresel deniz ticaretini ve tedarik zincirinin sağlıklı işlemesini daha da olumsuz etkilemeye devam edeceği ön görülüyor.
Çin'in önde gelen finans merkezi ve en kalabalık eyaleti olan Şangay, Mart ayının sonundan bu yana sıkı bir karantina altında. 8 milyondan fazla kişinin hala yerleşim yerlerini terk etmesi yasak. Covid kısıtlamaları, ülkenin başkenti Pekin de dahil olmak üzere diğer şehirlere yayıldı.
Şangay limanından kamyon taşımacılığı ve bölge genelindeki hareket kısıtlamaları, işçilerin nakliye konteynırlarını boşaltmasını ve gemilere mal yüklenmesini engelleyerek gecikmelere neden oluyor. İsrail merkezli küresel denizcilik veri şirketi Windward'a göre, dünyanın yaklaşık 9.000 aktif konteyner gemisinin %20'si şu anda Şangay Bölgesindeki limanların dışındaki trafik sıkışıklığında yığılmış halde sırasının gelmesini bekliyor. *
Royal Bank of Canada (RBC) analistleri tarafından yapılan bir araştırmada da küresel konteyner gemisi filosunun beşte birinin şu anda çeşitli büyük limanlarda yoğunluk nedeni ile zorunlu bekleme yaptıklarını gösterdi. * Küresel tedarik zincirlerini izleyen Project44'ten elde edilen veriler, Çin ile büyük ABD ve Avrupa limanları arasındaki sevkiyat gecikmelerinin, Çin'in dünyanın en yoğun konteyner limanına sahip olan Şangay şehrini kapattığı Mart ayı sonundan bu yana dört katına çıktığını gösterdi. *
Üreticilerin hammadde almak için daha uzun süre beklemesi gerektiğinden, limanlardaki kargaşa Çin fabrikalarını ve dış ticaretini çoktan vurdu. Düşük talep ve bunları taşımak için kamyon bulmanın zorluğu nedeniyle ürünler depolarda yığılırken, bitmiş ürün stokları yaklaşık on yılın en yüksek seviyesine çıktı.
Endişe verici bir şekilde, tedarikçi teslimat sürelerinin daralması, girdi fiyatlarının artması ve nihai mal stoklarının Haziran 2012'den bu yana en yüksek seviyesine yükselmesiyle birlikte arz baskılarının kötüleştiğine dair çok sayıda kanıt var. Bu tür tedarik baskılarının, teknoloji sektöründeki bazı ABD 1. çeyrek kazanç raporlarında zaten kanıtlandığı gibi, küresel olarak tedarik zincirlerinde de sonuçları olacaktır. TD Securities'in gelişen piyasalar stratejisi başkanı Mitul Kotecha
Küresel enflasyon yükselecek
Dünya genelindeki diğer gelişmelerle birlikte değerlendirildiğinde deniz taşımacılığındaki bu sıkıntılı durumun küresel enflasyonu bu yıl daha da yükselteceğini öngörmek zor olmasa gerek. Ayrıca Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, enerji ve diğer önemli emtia fiyatlarını artırarak küresel enflasyonu ateşlemesinin yanı sıra geçen yıl enflasyonu belirgin artıran tedarik zinciri darboğazları nedeniyle üretim için kilit parçaların arz sıkıntısını ve rekor yüksek konteyner navlun oranlarını bu sene de yaşayacağız gibi görülüyor.
Görsel: Pixabay